İyi bir sindirim sistemi, iyi bir yaşam
Bafra’da Sağlıklı Beslenme ve Diyet Merkezi bulunan Diyetisyen Ahmet Selman Duman anlatıyor.
Yediğimiz besinlerin sindirim süreci ağzımızda başlayıp vücuttan atılmasına kadar devam ediyor. Besinlerin bu zorlu yolu başarıyla ve vücudu yormadan geçmesi aslında çoğunlukla bize bağlı. Nasıl mı?
BESİNLERİN ZORLU YOLU
Yediğimiz besinin sindirimi, ağızda başlayıp sırasıyla yutak, yemek borusu, mide, ince bağırsak ve kalın bağırsağa kadar devam eder. Vücudumuz için gerekli olan maddeler ise geri emilerek dokulara ulaştırılır. İhtiyaç fazlası besin ise dışarı atılır. Bu süreç kimi kişilerde hızlı kimi kişilerde yavaş olabilir. Bu da aslında metabolizma hızımızı belirleyen faktörlerden birisidir. Vücudumuzun bu işlevini doğru şekilde yerine getirmesi için sağlıklı beslenmeli ve ruhsal açıdan kendimizi dinç tutmalıyız. Bu yolculukta en önemli görevi üstlenen ikinci beynimiz olan bağırsaklarımızdır. Bize düşen ise bağırsaklarımıza iyi bakmaktır.
BAĞIRSAK SAĞLIĞIMIZ İÇİN NASIL BESLENMELİYİZ?
Bağırsak sağlığımız için öncelikle günlük lif(posa) alımına dikkat etmeliyiz. Lif, suda çözünen ve çözünmeyen iki gruptan oluşur. Tam buğday ekmeği, mısır, karnabahar, taze fasulye, patates, meyve kabukları gibi suda çözünmeyen lifli besinler dışkıya yumuşaklık ve hacim kazandırarak bağırsakların düzenli çalışmasını sağlar ve kabızlığı önlemeye yardımcıdır. Ayrıca besinlerin bağırsaktaki hareketini artırarak atık maddelerin hızla uzaklaştırılmasını sağlarlar. Yulaf, bezelye, nohut, elma, portakal, havuç gibi suda çözünür besinler ise bağırsaklarda uzun süre kaldığı için tokluk hissi sağlamakla kalmayıp kan kolesterol seviyelerinin düşmesine, yağlı maddelere yapışarak vücuttan atılmasına, vücudun şeker kullanımının dengelenmesine yardımcı olurlar. Tüm bu özellikleriyle lifler ‘doğanın süpürgesi’ ünvanını kazanmıştır.
- Beslenme sırasında daha küçük porsiyonlar tercih edilmeli, öğünler atlatılmamaldır.
- Geceleri beslenme alışkanlığından vazgeçilmelidir.
- Lokmalar iyi çiğnenmeli ve yavaş yavaş tüketilmelidir.
- Aşırı yağ ve şeker içeren, sindirimi zorlayan hazır ve paketli besinlerden uzak durulmalıdır.
- Aşırı kırmızı et tüketmek sindirim sürecini uzatır. Bu nedenle haftanın 3-4 günü kontrollü tüketilmelidir. Haftanın 2 günü balık tüketilmelidir.
- Lif yönünden zengin tam buğday, kepek, çavdar veya ekşi maya ekmeği tüketilmelidir.
- Zeytinyağı, fındık, ceviz, yer fıstığı gibi sağlıklı yağ içeren besinler günlük beslenmeye dahil edilmelidir.
- Gazlı ve şekerli meşrubatlardan uzak durulmalıdır. Onun yerine maden suyu kullanılmalıdır.
- Bağırsak sağlığı için önemli olan ve probiyotik işlevi gören kefir, yoğurt, ayran, cacık gibi besinler günlük beslenme düzenine eklenmelidir. Sık sık bağırsak sorunları yaşayan kişiler probiyotik takviyesi almalıdır.
- Aşırı çay ve kahve tüketiminden kaçınılmalıdır.
- Günde en az 8-10 bardak su içilmelidir.
- Haftada en az 3-4 gün 60 dakika egzersiz yapılmalıdır.
Bağırsaklarımız milyarlarca sinir hücresi içerir. Böylesine hassas bir organımızı korumak sosyal hayatımızda olumlu değişikliklere ve yaşam kalitesinin artmasına katkıda bulunacaktır.
Beslenmeniz sağlığınız, sağlığınız beslenmeniz olsun.