Pazarda ‘tarla sonu’ ucuzluğu

Tarla ürünlerinin sona ermesi ve havaların soğumasıyla fiyatların yükselmesi bekleniyor

İlkadım ilçesi Anneler Parkı yanında her cumartesi günü kurulan pazarda meyve sebze ayırmaksızın ucuz seyreden fiyatlardaki ürüne vatandaş ilgisi pazarcıyı memnun etti. Pazarda patates, domates, soğan, pırasa gibi her sezon her mevsim tüketilen sebzeler 1 TL ile 2,5 TL arasında seyrederken, yeşil biber ile dolma biber 5-10 TL, havuç, turp gibi sebzeler ise 2 TL ile 2,5 TL arasında alıcısını buluyor. En düşük fiyat ise tanesi 50 kuruş -1 TL ile maydanozda. Sebzede rekor fiyat ise sarımsakta. Sarımsağın bağı pazarda en düşük 10 TL-20 TL’ye satılırken, en yüksek 40 TL’ye satışa sunuldu. Meyvelerde ise elma 1,5-2,5 TL arası, mandalina 2-2,5 TL arasındaki fiyatlarla vatandaşa sunuldu. Daha önce çuvalı tabanda 10 TL’den satılan limonun fiyatı da 2 TL’ye kadar düştü. Üzümün fiyatı ise 3 TL ile 5 TL arası değişecek biçimde şekillendi.

“Maliyetler arttıkça fiyatlar yükseliyor”
Pazarcı Uğur Gezer, pazardaki ürün satışının iyi olduğunu belirterek, “Sebze fiyatları iyi, fiyatlar düşük. Mahsul bol, tarlaların sonu o yüzden fiyatlar biraz düşük. Ama kış ayına girdiğimiz için yükselir. Bizde her sezonun ürünü var. Patates var, soğan var, havuç, turp var. Meyveler de mevsimine göre değişiyor” dedi.
Termeli pazarcı Faysal Köksal, fiyat ortalamalarının normal olduğunu ama hayatın pahalılığının arttığını söyledi. Köksal, “Yaptığımız ürünlerin hem fidesi pahalı, mazot ve gübre fiyatları arttı, üreticinin tüketiciye ucuz mal verme şansı kalmadı. Neden, biz üretici nesiller gitgide azalıyor artık. Bizden yetişen çocuklar köyde durmuyor. Böyle giderse 20 yıl sonra bu ürünleri ithal eder hale geleceğiz” diye konuştu.

“Üretici azaldı tüketim arttı”
Köksal, fiyatların azalıp artmasında ürün miktarının etkili olduğunu ifade ederek, “Sarımsak geçen sene 10 TL idi, bu sene 50 TL çünkü yok. Şimdi bir mal çoksa 1 TL, az mal çok para her zaman için. Bu sene fındık para ediyor çünkü devlet destek verdiği için. Bu sene marul var, roka var, yeşil soğan var, lahana var, salataya varıncaya kadar her türlü ürün var. Ortalama fiyatları bunların 5 TL” değerlendirmesinde bulundu.
Ziraat Fakültesinde okuyan ve pazarcılık yapan Murat Öz ise ekonomik krizden dolayı herkesin etkilendiğini ve büyük marketlerin pazara çok ciddi derecede etki ettiğini söyledi. Bundan sekiz yıl öncesine kadar büyük market zincirlerinin bu kadar yaygın olmadığını ifade eden Murat Öz, “Üretici azaldı, tüketim arttı. Arz-talep ilişkisi olmasına rağmen şuan çiftçiye sorsanız memnun değil, halka sorsanız fiyatlar pahalı, özellikle kış aylarında. Kışın domates, salata 8 TL, 10 TL. Bunlar fahiş rakamlar, halka uymuyor. Dolayısıyla kimse memnun değil” ifadelerini kullandı.
Komisyoncular sebebiyle halkın yanıltıldığını aktaran Öz, “Taze gıdanın alınabileceği tek yer pazar. Halk pazara gelirken aklında bir rakamla geliyor ama fiyatlarda yanılma bir oynama oluyor ister istemez. Bunun sebebi de arada aracı komisyoncular var, hal piyasası komisyoncuları. Çoğu yerde denetimi olmayan kim kime ne kadar üstüne koyup satabilirse dediğimiz bir komisyonlar var. Onlar da halkı yanıltıyor. Örneğin 2 TL’ye hale gelen malın 3 TL’ye halden çıkışı var. Yani tarladan çıkan ürün pazara kadar 5 TL’yi bulabiliyor” dedi.
Tarlaların sonu nedeniyle pek çok ürünün ucuz olduğu pazarda kış itibarıyla fiyatların hava şartları nedeniyle yükselmesi bekleniyor.