EĞİTİM BÜTÇESİ

Eğitim hakkı insanın en temel insan haklarından biridir. Devlet vatandaşlarına uygun zemin ve ortamlarda, erişilebilir, fırsat eşitliğine dayalı, kaliteli bir eğitim imkanını sunmak zorundadır.

T.C Anayasasında  ‘’MADDE 42- Kimse, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz. Öğrenim hakkının kapsamı kanunla tespit edilir ve düzenlenir. Eğitim ve öğretim, Atatürk ilkeleri ve inkılâpları doğrultusunda, çağdaş bilim ve eğitim esaslarına göre, Devletin gözetim ve denetimi altında yapılır.’’ ile güvence altına alınmıştır.

Devletlerin geleceklerini şekillendirecek, belirleyecek yatırım eğitim yatırımlarıdır. Eğitim yatırımları dönüşümü uzun vadeli ancak telafi mümkün olmayan yatırımlardır. Eğitim alt yapı yatırımları kadar insan kaynaklarına yapılacak yatırımlar son derece önemlidir.

Devletlerin varlığı, devamlılığı, gelişmesi ve refahının yolu eğitimden geçer. Bu yüzden dünya üzerindeki tüm devletler merkezi bütçelerinin önemli bir payını eğitime ayırmaktadır.

Devletlerin eğitim harcamaları ülkelerin gelir dağılımı ile doğrudan ilgilidir. Kişi başına düşen milli gelir eğitim, eğitimin bütçesine olumlu ya da olumsuz yansımaktadır.

Türkiye’nin öğrenci başına düşen toplam eğitim harcaması

Kaynak: tuik.gov.tr

Ülkemizde öğrenci bazında eğitim harcaması merkezi bütçede TL bazında artış gösterdiği gözükmekte ise de,  dolar bazında reel olarak azaldığı gözükmektedir.

Türkiye’nin Merkezi Yönetim Bütçesi – Eğitim Payı

Kaynak: tuik.meb.gov.tr.

Son 5 yılda merkezi bütçeden en büyük payı eğitim yatırımlarının almasına rağmen, bütçedeki oranı bazında eğitim payı her geçen yıl azalmaktadır.

Ülkemiz Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) ülkeleri ile karşılaştırıldığında durum hiç iç açıcı değil…

OECD ülkelerinde Yıllık Öğrenci Başına Düşen Harcama Miktarı ($)

Kaynak: OECD-Eğitim

OECD-2019 ortalaması 9.732 $  olduğu dikkate alındığında Türkiye bu ortalamanın çok altına ve sonlarda olduğu görülmektedir.

Tüm istatistikleri baktığımızda sonuç olarak ülkenin ekonomik kalkınmışlığı ile eğitim ayrılan pay doğru orantılı ve eğitim-kalkınma arasında da doğrudan bir ilişki olduğu apaçık ortadadır.

Ülkemizde ise eğitim ayrılan payın her yıl artmasına rağmen, ülkemizin artan nüfusu ve genç nüfus oranının fazlalığı nedeniyle yeterli olmadığını görmekteyiz. 20 milyona yakın öğrencisi olan devasa Milli Eğitim Bakanlığının alt yapı ve insan kaynakları yatırımlarının oranı ve başarıyı ülkemizin yarınlarını inşa edecektir.

Sağlıklı ve mutlu kalın…