İSTİLA ettiler!

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, küresel iklim değişikliği ve gemilerin balast sularıyla denizlere taşınan istilacı türlerle ilgili farkındalık oluşturulması amacıyla kamu spotu tarzında film hazırladı. Filmde Türk karasularına göç etmiş istilacı türleri, sualtı görüntü yönetmeni Tahsin Ceylan görüntüledi. Seslendirmesini ise tiyatro sanatçısı Mazlum Kiper yaptı.

YERLİ TÜRLER İÇİN ÖNEMLİ TEHDİT
İstilacı türlere ilişkin film, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın sosyal medya hesaplarından da paylaşıldı. Filmde, habitatı olumsuz etkileyen ve baskın hale gelen istilacı türlerin yerli türler için önemli bir tehdit oluşturduğu vurgulandı.

KARADENİZ’E TAŞINAN TEHLİKELER
Verilen örneklerde ise 1980’li yıllarda gemilerin balast suyuyla Karadeniz’e giriş yapan taraklı denizanasının (Mnemiopsis Yeldy) sadece iki yılda tüm Karadeniz’e yayıldığı ve hamsi popülasyonunun azalmasına neden olduğu belirtildi. 1947 yılında Japon denizinden balast suyuyla Karadeniz’e taşınan diğer bir tür Rapana Venosa isimli deniz salyangozunun, bentik (tüm deniz tabanı) faunanın yüzde 40’ını oluşturan midyeler üzerinde büyük baskı unsuru olduğu kaydedildi. Balast suyuyla taşınan başka bir türün ise başaşağı denizanası denilen Cassiopea Andromeda olduğu belirtildi. Fotosentetik algler ve karidesler ile simbiyotik yaşam içinde olan türün, yaşam ortakları alglerin fotosentez ihtiyacından dolayı yüzeye yakın yüzdüğüne işaret edildi.

SÜVEYŞ KANALINDAN AKDENİZ’E GELİYORLAR
Küresel iklim değişikliğinin birçok türün yeni yaşam alanlarına göç etmesine neden olduğu vurgulanan filmde, 1869 yılında açılan Süveyş Kanalı sınırlı sayıda göçe neden olurken, 2015 yılında açılan ve ilkine göre daha derin ve geniş olan kanalın ise Akdeniz’e göçü hızlandırdığına dikkat çekildi. Akdeniz’in hızla tropikleştiği belirtilen filmde, istilacı türler şöyle sıralandı: Aslan balığı, göçmen denizanası rhopilema nomadica, uzun dikenli deniz kestanesi, kardinal balıkları, sokar balıkları…

EN TEHLİKELİSİ BALON BALIĞI
Doğu Akdeniz kıyılarında gruplar halinde yaşayan bir diğer istilacı tür olarak, yüzgeçleri zehirli omurgaya sahip kedi balıkları gösterildi. Akdeniz’in en tehlikeli ve yaygın türünün ise balon balıkları olduğu kaydedildi. Balon balıklarının dokularında siyanürden 1200, morfinden 3 bin kat daha güçlü Tetrodotoksin (TTX) olduğu vurgulanarak, kesinlikle yenmemesi ve dokunulmaması gerektiği belirtildi.

ÜLKELER MİLYARLARCA DOLAR HARCIYOR
Ülkelerin istilacı türleri engellemek, kontrol altına almak için her yıl milyarca dolar kaynak harcadığı anlatılan filmde, şu mesaj verildi: “Ancak bunu başarmak neredeyse imkansız. Çünkü doğanın kanunları insanlığın oluşturacağı bariyerlerden çok daha kuvvetli. Denizel ekosistemin korunması, istilacı türlerin olumsuz etkilerinin azaltılması, ancak küresel iklim değişikliği ile mücadele etmenin yanında onları tanımak ve hassasiyet göstermekle mümkün. Çünkü denge sürdürülebilir gezegenin ilk koşulu ve insanlık bunu sağladıkça var olacak.